June 14, 2018
Health and Mental Care
Family Support
News

0 a 6 mwa
Ki sa ou ka atann de pitit ou a

• La gazouye, l ap blabla, l ap fè ti bri ak bouch li
• Li tande vwa moun
• Li kontan jwe ak lòt moun
• Lè lòt moun souri ba li li souri ba yo
• Li reyaji lè li wè reyaksyon ou nan figi ou
• Li rekonèt non li
• Li sèvi ak men l ak bouch li pou konn sa tout bagay ye
• Li ka soutni tèt li pandan yon ti bout tan
• Li ka vire sot sou lestomak li al sou do li epi sot sou do li al sou lestomak li
• Li sèvi ak mouvman kò li ak figi li pou l fè konnen sa l vle ak sa l bezwen
Ki sa ou ka fè pou w ede pitit ou nan devlopman 
• Anbrase tibebe w la souvan pou w fè l konnen ou renmen li epi li an sekirite
• Pale ak tibebe w la oubyen chante pou li pandan w ap fè sa w abitye fè pou li chak jou yo, pandan wa beyen li, pandan w ap ba l manje, pandan w ap jwe avè l
• Pale avè li fas a fas epi sèvi ak non li
• Jwe avè l atè
• Li liv pou li chak jou
• Asire w lòt moun k ap okipe pitit ou a fè bon zanmi avè l epi renmen li
• Al nan randevou kay doktè menm lè li pa malad epi fè l pran tout vaksen li


6 a 12 mwa
Men sa ou kab atann pitit ou fè

• Li prefere manman li oubyen moun ki abitye pran swen li pase tout lòt moun
• Li timid devan moun li pa konnen; li kriye lè paran l ap deplase
• Li fè sa w mande l lè w mande l fè yon kichòy ki senp
• Lè w nonmen non yon foto li gade foto a
• Li konprann non kèk bagay
• Li imite mouvman ou fè; li eseye repete mo ou di
• Li sèvi ak kèk grenn mo epi li fè kèk mouvman ak kò li pou l di yon bagay
• Li repete son li tande oubyen li fè jès li wè moun fè pou yo ka pòte atansyon a li
• Li jwenn sa moun sere pandan yap gade
• Li rale sou men l ak jenou l
• Li kenbe mèb nan kay la pou l mache poukont li
• Li manje ak dwèt li
Ki sa ou kab fè pou w ede tibebe a devlope
• Kontinye anbrase tibebe w la souvan epi pale avè l sou aktivite ou fè chak jou
• Li liv pou pitit ou chak jou
• Ankouraje l fè mouvman ou fè ak men w pandan wa p jwe jwèt kach kach liben avè li
• Nonmen non bagay ki nan foto ak sa ki nan liv epi mande l pou l lonje dwèt sou yo
• Ba l yon kote ki an sekirite pou rale
• Fè l fè konesans ak lòt timoun ak lòt granmoun
• Kontinye al nan randevou li genyen kay doktè epi kontinye fè l pran vaksen


12 a 24 mwa
Ki sa ou ka atann pitit ou fè

• Li kòmanse montre li pa vle fè kèk bagay
• Li vle endepandan men kèk fwa li pè pou l pa poukont li
• Li kòmanse fè jwèt kote l ap imajine
• Li kòmanse rekonèt non kèk moun li konnen, kèk bagay, ak kèk pati nan kò li
• Li sèvi ak 2 ou 3 mo ak kèk jès pou l kominike
• Li di plizyè mo degrennen distans li gen 15 mwa; li sèvi ak fraz ki gen 2 a 4 mo distans li gen 2 an
• Li chèche lòt timoun epi li amize li avè yo
• L ap monte desann sou mèb nan kay la
• Li kòmanse ap kouri
• Toujou kontinye anbrase pitit ou epi fè lekti ansanm avè l
Ki sa ou ka fè pou ede l devlope
• Li sèvi ak mo pou l dekri bagay ak moun
• Lè pitit ou ap jwe jwèt pretann avè w fè sa l vle w fè a, pafwa ou kab kòmanse jwèt la tou
• Ede pitit ou sèvi ak mo pou l dekri sa l santi ak jan li santi l
• Sere yon ti tan pou fè pitit ou jwe ak lòt timoun, nan kote ki an sekirite, kote
w ap voye je sou yo
• Manje ansanm an fanmi, fè l pran ti repo epi fè l al dòmi leswa a prèske menm lè yo chak jou
• Kontinye fè l pran vaksen li yo epi ale nan randevou li yo kay doktè


2 a 3 an
Ki sa ou ka atann pitit ou fè

• Li fè tout moun konnen ki jan li santi li
• Li fasil kab rete san paran l pa la
• Li fè jwèt ki gen anpil pyès mache
• Li ka idantifye bagay li abitye wè nan foto
• Moun ki pa konnen l kab konprann sa li di
• Li sèvi ak plizyè mo pou fè konnen sa ki nan lide li, jan li santi li ak sa li vle
• Li ka vire rapid nan ti jwèt senp l ap fè
• Li konprann sa sa vle di lè w di “afè pa m” ak “ afè pa li”
• Li chanje pye pou l monte chak mach eskalye
• Li ka pedale bisiklèt 3 wou
• Li vire paj liv youn alafwa
• Li kab kenbe yon kreyon pou l ekri
• Anbrase pitit ou souvan epi pale avè l sou moun ou wè chak jou, kote ou ale ak bagay ou wè
Ki sa ou ka fè pou ede pitit ou devlope
• Li pou li chak jou
• Li liv ak magazin devan li pou l ka wè kouman ou bay lekti enpòtans
• Bay pitit ou anpil bagay pou l ekri ak fè koulè (kreyon koulè, kreyon, papye, elatyre)
• Koute li epi reponn kesyon li yo
• Ba l jwèt li ka monte sou yo, ba l jwèt li ka sèvi pou l bati lòt bagay, ak jwèt li ka monte nan yon kote ki an sekirite epi kote gen moun k ap voye je sou li
• Asire w li gen tan pou l jwe ak lòt timoun epi voye je sou li pou l ka aprann pou l ret tann tou pa li epi pou kab antann li ak lòt timoun
• Fè l kontinye al pran vaksen li yo epi al fè tchèkòp, epi mennen l kay dantis


4 a 5 an
Ki sa ou ka atann pitit ou fè

• Pafwa li egzijan, pafwa li vle kolabore nèt
• Li vle aji tankou zanmi l yo
• Li dakò pou gen règleman epi li vle pou lòt moun suiv règleman yo
• Li ka konte 10 bagay epi li ka nonmen kat koulè
• Li sonje kèk pati nan yon istwa
• Li pale ak fraz ki gen plis pase 5 mo
• Li kab kanpe sou yon sèl pye pou 10 segonn oubyen pandan plis tan pase sa
• Li kab sote, epi li ka fè lakilbit
• Li ka ekri kèk lèt an majiskil
• Li ka met rad sou li oubyen wete rad sou li san moun pa ede l
• Li kab sèvi ak fouchèt, ak kiyè epi ak yon kouto yon lè kon sa
Ki sa ou ka fè pou ede pitit ou devlope
• Kontinye anbrase pitit ou souvan epi li ansanm chak jou
• Pale avè l pandan plis tan, sèvi ak mo li konnen
• Ba li règleman pou l suiv epi esplike li pou ki sa gen règleman
• Ba l lòt kalite jwèt, ak materyèl ak jwèt ki ankouraje l reflechi
• Bay pitit ou anpil chans pou l jwe ak lòt timoun nan yon kote ki an sekirite epi ki gen sipèvizyon
• Bay timoun nan yon kote li ka kouri, li ka ponpe ak yon kote li ka fè egzèsis sou sipèvizyon yon granmoun
• Fè l kontinye al pran vaksen li yo epi al fè tchèkòp, epi mennen l kay dantis


6 a 8 an
Ki sa ou ka atann pitit ou fè
• Zanmi l yo vin pi enpòtan pou li; li vle pou lòt timoun renmen li
• Li pa grandi menm jan, chak timoun devlope jan pa yo
• Li pi konprann sa ki byen ak sa ki mal; li vin gen yon konsyans
• Li kòmanse gen plis kowòdinasyon nan ti misk li yo epi yo devlope plis; li ka lase soulye l pi byen, li kab sèvi ak materyèl pou l ekri. Li ka jwe mizik ak enstriman mizik, li ka sèvi ak fouchèt, ak kouto, ak kiyè pou l manje
• Li kab aprann li ak ekri
• Li konprann kouman lòt moun santi yo epi sa konsène l
• Li vin konn plis mo, epi li kominike pi byen
• Li renmen jwe jwèt pretann
Ki sa ou ka fè pou ede pitit ou devlope
• Kontinye anbrase pitit ou epi fè l konpliman lè l fè sa ki bon
• Toujou mete liv a dispozisyon li; epi kontinye li ansanm
• Ba li materyèl pou l ekri, materyèl pou l fè desen, ak bagay pou l fè mizik; enterese nan sa ki fè l plezi
• Ba l plis responsablite; mande l pou l ede w ak travay nan kay la ki pa twò difisil epi tcheke si l fè yo
• Ba l chans pou l fè yon seri aktivite ki ede l devlope gwo misk li yo- kouri – monte bekàn – danse, oubyen aktivite espòtif
• Pale avè l sou sa li renmen ak sa li fè
• Kontinye mennen l al fè tchèkòp


9 a 11 an
Ki sa ou ka atann pitit ou fè

• Fè zanmi vin enpòtan pou li; anpil fwa yo rantre nan klib oubyen yo fòme gwoup bon zanmi ki renmen menm bagay
• Li kòmanse santi presyon zanmi; li vle suiv lòt moun oubyen suiv yon gwoup
• Li kab li ak ekri; li enterese nan istwa lejann
• Kò li vin gen plis matirite; tifi devlope pi vit pase ti gason
• Li vin enterese nan bagay li renmen fè, aktivite espòtif, ak lòt aktivite li kreye
• Li vin kòmanse pale tankou yon granmoun
• Li vle plis endepandans; li kòmanse teste limit li ak règleman yo
Ki sa ou ka fè pou ede pitit ou devlope
• Kontinye montre pitit ou kouman ou renmen li epi pale avè li de sa ki enterese li ak aktivite l
• Ba li responsabilite ki pi konplike ki mande pou yo tcheke kèk bagay pi devan; lè l fè yon bon bagay, fè l konpliman
• Ankouraje li pou antre nan yon gwoup oubyen nan yon klib ki ba l chans pou fè egzèsis ak ladrès li epi pou l tcheke kèk lòt bagay ki ka enterese l
• Chèche konnen zanmi l yo ak fanmi zanmi l yo
• Fè l konnen sa w ap atann de li epi, lè sa nesesè pou w disipline yo, aji yon jan ki konsistan epi ki jis
• Ba li kote pou l fè devwa l an pè oubyen tan pou l pase poukont li
• Kontinye mennen l al fè tchèkòp, kontinye fè tcheke dan li 

 


Men ki kote ki rasanble enfòmasyon sa yo “Success by 6 Hamilton County” ak resous ki
soti nan Akademi Pedyatri Ameriken “American Academy of Pediatrics” ak pwofesyonèl
lokal ki travay nan Edikasyon timoun

Share this post

Kouman OU ka ede ak devlopman pitit ou a

Learn More About CSC Broward

Accessibility Statement

Our organization provides leadership, advocacy, and resources to enhance the lives of the children of Broward County and empower them to become responsible, productive adults.

Stay Connected